Ayrıntılar

03 Eylül 2022 tarihinde yayınlandı.

Ayrıntılar

02 Eylül 2022 tarihinde yayınlandı.

Vera Grup'un iştiraki olan Arı Batarya ve Enerji Depolama Teknolojileri AŞ, Dubai merkezli enerji depolama sistemleri üreticisi Infusion Solar Energy şirketi ile yaklaşık 37 milyon dolarlık batarya üretimi yatırımına imza attı.

Ayrıntılar

01 Eylül 2022 tarihinde yayınlandı.

U 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (Kanun)’nun 14 üncü maddesi kapsamında ‘Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği’ (Yönetmelik) 12/05/2019 tarihli ve 30772 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bahse konu düzenleme sonrasında kamuoyuna bilgi verme ve mevzuatın uygulanmasına katkı sağlama amacıyla hazırlanan 27/06/2019 tarihli ‘Duyuru’da ‘lisanssız üretimin esasen tüketime özgüleşmiş üretim haline gelmesi amaçlanmıştır’ ifadesine yer verilerek, farklı ölçüm noktasındaki kurulumlardan ziyade üretimle tüketimin aynı ölçüm noktasında yer aldığı üretim tesisi kurulumlarına imkan sağlayan bu Yönetmeliğin tüketim ihtiyaçlarına yönelik kurulması gerekliliği hatırlatılmıştır. Benzer şekilde 2020 yılı sonunda yapılan Kanun değişikliği ile farklı ölçüm noktasında üretim tesisi kurulmasına imkan tanıyan ve kamuoyunda ‘5.1.h’ olarak ifade edilen 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendine ilişkin gerekçe metninde; “…lisanssız elektrik üretimi ile tüketicilerin kendi ihtiyacını üretmesi amaçlanmaktadır. Bu minvalde elektriğe ihtiyacı yüksek olan abonelerin bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydı ile mevcut mevzuatta yer alan üretim tesisi üst sınırından istisna olarak üretim tesisi kurabilmesi ve bu tip tesislerde anlık olarak ihtiyaç fazlası oluşması halinde bunu sisteme verebilmesinin sağlanması amaçlanmaktadır.” ifadesine yer verilerek, 2019 sonrasında yeni anlayışa göre yeniden hazırlanan lisanssız üretim mevzuatının eski alışkanlıkların aksine tüketim ihtiyaçlarının karşılanmasına yönelik bir düzenleme olduğu vurgulanmıştır. Özellikle son zamanlarda kamuoyunun her kesimi tarafından yorum getirilmeye çalışılan ve bazı kesimlerce ihtiyaç fazlası enerjinin satışının kaldırıldığı gibi anlaşılan mevzuat başta olmak üzere, lisanssız üretim mevzuatında yapılan değişiklikleri de içerecek şekilde 11/08/2022 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan düzenlemeler hakkında uygulama birliğinin sağlanmasına katkı sunmak ve muhtemel mağduriyetlerin önlenmesi amacıyla aşağıda yer alan hususların tüm paydaşlara ve yatırım yapmak isteyen tüketicilerimize hatırlatılmasında fayda görülmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki aşağıda yer alan ifade ve açıklamalar sürece ilişkin bilgi verme amaçlı olup, uygulamada tereddüde düşülmesi halinde Kurum görüşüne başvurulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir. Yapılan mevzuat değişikliklerine ilişkin olarak: A. Mevcut üretim tesislerinin farklı tüketim tesisleri ile ilişkilendirilmesi: Yönetmelik kapsamında bugüne kadar büyük bir çoğunluğu çatı uygulamalı gerçekleştirilen ve tüketim tesisiyle aynı ölçüm noktasında yer alan üretim tesisleriyle, mevcuttaki tüketim tesisi değişmemek kaydıyla ilgili kişilerce herhangi bir kurulu güç ve dağıtım bölgesi sınırı olmaksızın, kendilerine ait aynı tarife grubundaki tüketim tesisleri ilişkilendirilebilecektir. Ancak Yönetmeliğin 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer aldığı üzere, OSB dağıtım lisans bölgesi içindeki üretim tesisleri, ancak yine OSB dağıtım lisans bölgesi içindeki aynı kişiye ait 2 tüketim tesisleri ile ilişkilendirilebilir. İlaveten, 12/05/2019 tarihinden sonra süreçleri başlatılan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı bütün üretim tesisleri aylık mahsuplaşmaya tabi olup, farklı ölçüm noktasındaki kurulumlara ilişkin hükümleri düzenleyen 30 uncu maddenin altıncı fıkrasında yer aldığı üzere, üretim tesis veya tesisleriyle ilişkilendirilen bütün tüketim tesislerinin aynı tarife grubunda yer alması zorunludur. Aynı tarife grubunda olmak koşuluyla farklı bağlantı seviyesindeki (AG-OG) tüketim tesislerinin ilişkilendirilmesinde ise herhangi bir engel bulunmamaktadır. Mülga Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretimine İlişkin Yönetmelik kapsamında kurulumları gerçekleştirilen ve tesislerin ihtiyaç fazlası enerjisi $cent/kWh cinsinden satın alınan üretim tesisleriyle ilişkilendirilen tüketim tesislerinin farklı abone gruplarında olması halinde Yönetmeliğin 28 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer aldığı üzere yapılan üretimin öncelikle tarifesi yüksek olan tüketim noktalarında tüketildiği kabul edilerek mahsuplaşma işlemleri tesis edilmektedir. B. Başka bölgede üretim tesisi kurulması: Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca üretim tesisiyle tüketim tesisinin aynı dağıtım bölgesi (aynı görevli tedarik bölgesi) sınırları içerisinde olma şartı, belirli istisnalar dışında kaldırılmıştır. Buna göre;  Kişiler (Aynı gerçek ya da tüzel kişi), aynı abone grubunda ve herhangi bir dağıtım bölgesinde yer alan tüketim tesis veya tesislerinin ihtiyacını karşılamak üzere, tamamı aynı görevli tedarik bölgesi sınırları içinde olmak kaydıyla, üretim tesis veya tesisleri kurabileceklerdir. Başka bir ifadeyle birden fazla üretim tesisi kurulmak istenmesi halinde, üretim tesislerinin tek bir görevli tedarik bölgesi sınırları içerisinde olması gerekmektedir. Organize Sanayi Bölgesi katılımcıları dahil olmak üzere, hali hazırda tüketim tesisiyle aynı ya da farklı ölçüm noktasında üretim tesisi olan kişiler, tüketim ihtiyacını karşılamak amacıyla yeni üretim tesis veya tesisleri kurmak istemesi halinde, yine aynı görevli tedarik şirketi sınırları içerisinde kurulum gerçekleştirebilecektir. Yapılacak mahsuplaşma sonunda tüketimin üretimden büyük olması halinde, ilişkili tüketim tesislerine ait faturalar aşağıdaki örnekte yer aldığı üzere oluşturulmalıdır. A noktası (Tüketim) 1000 kWh B noktası (Tüketim) 2000 kWh C noktası (Tüketim) 3000 kWh D noktası (Üretim) 1400 kWh E noktası (Üretim) 1000 kWh Net Tüketim  6000-2400=3600 kWh Faturaya Esas Tüketim (A)  (1000/6000)*3600= 600 kWh Faturaya Esas Tüketim (B)  (2000/6000)*3600= 1200 kWh Faturaya Esas Tüketim (C)  (3000/6000)*3600= 1800 kWh  Son değişikler kapsamında Yönetmelik kapsamında pek çok kurulum yapması beklenen organize sanayi bölgesi katılımcıları açısından durumu özetlemek gerekirse;  OSB içerisinde kurulu lisanssız üretim tesisleri, OSB dışındaki tüketim tesisleri ile ilişkilendirilememektedir.  OSB içerisinde lisanssız üretim tesisi olan ancak OSB dışında kurulum yapmak isteyen kişiler, ancak aynı görevli tedarik bölgesi sınırları içerisinde yatırım yapabilecektir. 3  OSB içerisinde lisanssız üretim tesisi olmayan kişiler, istedikleri görevli tedarik şirketi bölgesinde üretim tesis veya tesisleri kurabilecektir.  Üretim ve tüketim tesisinin farklı dağıtım bölgesinde olması halinde, mahsuplaşma işlemleri üretim tesis veya tesislerinin bulunduğu yerdeki görevli tedarik şirketi marifetiyle yürütülmesi gerekmektedir. C. 5.1.ç kapsamındaki uygulamalar: Mülga Yönetmelik kapsamında kurulumları gerçekleştirilen ve Yönetmeliğin Geçici 1 inci ve 4 üncü maddeleri kapsamında aylık mahsuplaşmaya geçiş sağlayan 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamındaki tüketim tesisleri için kurulu güç artışı yapılabilmesi imkanı sağlanmıştır. Bununla birlikte 5 inci maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında aylık mahsuplaşmaya tabi üretim tesisi barındıran tüketim tesisleri için farklı ölçüm noktasında da üretim tesisi kurulabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır. Ancak ilgili tüketim tesisi için kurulabilecek toplam üretim tesisi gücü 5 inci maddenin birinci fıkrasının (h) bendi uyarınca belirlenen gücü aşmamalıdır. D. Lisanslı veya lisanssız kojenerasyon sistemi olan işletmeler için lisanssız üretim tesisi kurulması: Özellikle elektriğin yanı sıra ısı ihtiyacı da olan kişilerce tercih edilen, lisanslı veya lisanssız kojenerasyon sistemi olan işletmeler için mahsuplaşma işlemlerinin sağlıklı yürütülebilmesi için mevcut tesisten farklı bir ölçüm noktasında üretim tesisi kurulabilmesine imkan tanınmıştır. Lisanssız kojenerasyon sistemiyle birlikte kurulacak üretim tesisleri saatlik mahsuplaşmaya tabi olacak ve yapılacak saatlik mahsuplaşma sonunda sisteme enerji verilmesi halinde 5346 sayılı YEK Kanunu’nun I sayılı cetvelinde yer aldığı üzere 10/5/2019 tarihinden itibaren bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanılan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim faaliyeti kapsamındaki tesisler arasında olacağı için, ihtiyaç fazlası enerjisi ‘EPDK tarafından TL kuruş/kWh olarak ilan edilen kendi abone grubuna ait perakende tek zamanlı aktif enerji bedeli’ üzerinden satın alınacaktır. Lisanslı kojenerasyon sistemiyle birlikte kurulacak üretim tesisleri ise aylık mahsuplaşmaya tabi olacak ve yapılacak aylık mahsuplaşma sonunda sisteme enerji verilmesi halinde yine 5346 sayılı YEK Kanunu’nun I sayılı cetvelinde yer aldığı üzere 10/5/2019 tarihinden itibaren bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanılan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim faaliyeti kapsamındaki tesisler arasında olacağı için, ihtiyaç fazlası enerjisi ‘EPDK tarafından TL kuruş/kWh olarak ilan edilen kendi abone grubuna ait perakende tek zamanlı aktif enerji bedeli’ üzerinden satın alınacaktır. Ancak yapılacak aylık mahsuplaşma işleminde kojenerasyon tesisi ile tüketim tesisinin yer aldığı noktadaki sayaçta yer alan ‘çekiş’ miktarı ile farklı ölçüm noktasındaki üretim tesisinin sayacında yer alan ‘veriş’ değerleri kullanılacaktır. Yani lisanslı kojenerasyon tesisinde üretilen elektrik mahsuplaşmaya konu edilmeyecektir. Bu noktada Yönetmeliğin 23, 24 ve 25 inci maddelerinin saatlik mahsuplaşma hükümlerine tabi tesisler için mahsuplaşma sürecini tanımladığı, aylık mahsuplaşmaya tabi tesisler için ise 26 ile 30 uncu maddeler uyarınca işlem tesis edildiğinin hatırlatılmasında fayda görülmektedir.